Szlak cieszanowski

Nowe Sioło

Wbrew nazwie wieś posiada odległe korzenie. Istniała już z XV wieku, a w końcu następnego stulecia na jego gruntach lokowano Cieszanów, który przejął rolę centrum lokalnych włości. Siedzibą właścicieli był obronny dwór w typie palazzo in fortezza, położony między wsią a miastem. Usytuowany był pośrodku regularnie wykreślonych fortyfikacji bastionowych, typowych dla XVII wieku. Są to w chwili obecnej jedne z najlepiej zachowanych nowożytnych umocnień ziemnych w okolicach Lubaczowa. W ich otoczeniu znajduje się obecnie murowany dwór wzniesiony na miejscu wcześniejszego w 1 połowie XIX wieku.

Walory obronne tych fortyfikacji były zapewne w wciągu tego stulecia wielokrotnie wykorzystywane. Tak też mogło być podczas najazdu tatarskiego w 1672 roku. Wiadomo, iż w tym czasie najeźdźcy spustoszyli miejscową świątynię ruską. W źródłach dotyczących miejscowej parafii obrządku wschodniego zapisano, iż: „(...) Prawo y Erekcya tey Cerkwi poginęli w Tureczczyźnie (sic!)”. Swój ślad w miejscowej tradycji pozostawiła bitwa z Tatarami, stoczona 7 października wspomnianego roku pod Cieszanowem przez jazdę hetmana Jana Sobieskiego. Pamiątką po tym wydarzeniu miała być mogiła zwieńczona krzyżem.

Zrujnowany obecnie dwór z 1 połowy XIX wieku, którego ostatnimi właścicielami byli Gnoińscy, a także otaczające go fortyfikacje ziemne i park, przedstawiają dużą wartość kulturową. W centrum wsi położona jest cerkiew p.w. św. Proroka Eliasza z 1907 roku. W jej pobliżu istnieje cmentarz z zabytkowymi przykładami kamieniarstwa nagrobnego (XIX-XX w.). Wzdłuż głównej drogi wiejskiej występują liczne krzyże przydrożne.